در اواخر قرن نوزدهم با افزایش مشکلات تهیه نیروی کارگر نیاز به استفاده از روشهای شیمیایی جهت کنترل علفهای هرز آشکار گردید به گونه ای که امروزه به یکی از ملزومات کشاورزی مدرن تبدیل شده است. علفکش ها مواد شیمیایی هستند که از رشد علفهای هرز جلوگیری کرده و آنها را از بین می برند. روش آنها برای از بین بردن این گیاهان ناخواسته به اندازه گیاهانی که میکشند، متنوع است.
انواع سموم علفکش
این سموم را می توان به دو دسته انتخابی و غیرانتخابی تقسیم کرد. انواع انتخابی برخی از علفهای هرز را از بین میبرد در حالی که به گیاهان دیگر هیچ آسیبی نمیرسانند. علف کش های غیر انتخابی همانطور که از نام آن مشخص است می تواند تقریباً هر گیاهی را از بین ببرد. انواع انتخابی برای از بین بردن علف های هرز در چمن ها و باغ ها مفید هستند. انواع غیر انتخابی پاکسازی منطقه را هنگام راه اندازی باغ جدید آسان می کنند.
سموم انتخابی را میتوان به علفکشهای پیش از رویش و پس از رویش تقسیم کرد. علفکشهای پیش از رویش به خاک اضافه می شوند و بلافاصله پس از ظهور نهالهای جوان از بین میروند. علفکشهای پس از رویش معمولاً روی اندامهای هوایی یعنی شاخ و برگ گیاهان اعمال میشوند و در بافت گیاه جذب میشوند.
زمان استفاده از علفکش
سموم پیش رویشی معمولا پیش از جوانه زدن علفهای هرز و در اواخر زمستان یا اوایل بهار استفاده می شود، در حالی که سموم پس از رویش در بهار پس از شروع رشد گیاهان مورد استفاده قرار می گیرند. هنگام استفاده از این ترکیبات در باغ ها، از گیاهانی که نمیخواهید آنها را از بین ببرید مراقبت کنید. اگر علف هرز را شناسایی کرده باشید، ممکن است بتوانید یک علف کش انتخابی پیدا کنید که بدون آسیب رساندن به گیاهان باغ، علفهای هرز را از بین ببرد.
سموم حاوی گلیفوزیت گزینه خوبی برای کنترل گیاهان و علف های هرز ناشناخته هستند زیرا آنها بیشتر علف های هرز را از بین میبرند. قبل از استفاده از این سموم با ساختن محافظ های مقوایی که در اطراف علف هرز می توانید از سایر گیاهان باغ محافظت کنید.
روش استفاده از علفکش
کاربرد در خاک
علف کشهایی که به خاک اضافه می شوند معمولاً توسط ریشه یا شاخههای گیاهچه های در حال ظهور جذب میشوند و به عنوان تیمار پیش از کاشت یا قبل از رویش استفاده میشوند. عوامل مختلفی بر اثربخشی سموم مورد استفاده در خاک تاثیر میگذارند.
علف های هرز با استفاده از مکانیسم های غیر فعال و فعال، علف کش ها را جذب می کنند. جذب علف کش در کلوئیدهای خاک یا مواد آلی, اغلب مقدار قابل دسترس برای جذب علف های هرز را کاهش میدهد. موقعیت این سموم در لایههای خاک نیز بسیار مهم است و میتواند به صورت مکانیکی و در اثر بارندگی حاصل شود. این سموم در سطح خاک تحت چندین فرآیند قرار می گیرند که در دسترس بودن آنها را کاهش می دهد.
فراریت و فوتولیز دو فرآیند متداولی هستند که در دسترس بودن آنها را کاهش می دهند. بسیاری از سموم استفاده شده در خاک از طریق شاخه های گیاهان جذب می شوند و در حالی که هنوز در زیر زمین هستند و منجر به مرگ یا آسیب آنها می شوند.
محلولپاشی
در محلول پاشی اندام های هوایی گیاه که روی سطح زمین قرار دارند تحت تاثیر سموم قرار گرفته و توسط بافت های در معرض جذب میشود. اینها به طور کلی علف کش های پس از رویش هستند که در سراسر گیاه جابجا می شوند (سیستمیک) یا در مکان خاصی باقی بمانند (تماسی). موانع خارجی گیاهان مانند کوتیکول ، موم ، دیواره سلول و غیره بر جذب و عملکرد این سموم تأثیر می گذارد.
ماندگاری سموم علفکش
اگر علفکش در مدت زمان کوتاهی از کاربرد خنثی شود (طی چند هفته یا چند ماه) دارای فعالیت باقیمانده کمی است. به طور معمول این امر به دلیل بارندگی یا واکنش در خاک است. علف کشی که با باقیمانده زیاد توصیف شده است برای مدت طولانی در خاک ماندگار خواهد بود. برای بعضی از ترکیبات ، فعالیت باقیمانده می تواند زمین را تقریباً برای همیشه عقیم کند.
نکات مهم هنگام استفاده از علفکش
اکثر این سموم برای حیوانات و انسان غیر سمی در نظر گرفته میشوند، اما میتوانند باعث مرگ تعداد قابل توجهی از گیاهان غیر هدف و حشرات وابسته به آنها شوند، به خصوص در صورت استفاده از آنها به صورت هوایی
زمانهایی وجود دارد که تنها راه خلاص شدن از شر علف های هرز مقاوم استفاده از علفکش است. در صورت نیاز به استفاده از علف کش نترسید، اما در ابتدا روش های کنترل دیگر را امتحان کنید.
از کاربرد این سموم در روزهای بادی و نزدیک به آب های جاری خودداری کنید. همیشه هنگام استفاده از سموم شیمیایی از ماسک محافظ، دستکش و لباس های مخصوص استفاده کنید. هنگام اسپری علف کش ها، اطمینان حاصل کنید که کودکان و حیوانات خانگی در محوطه سمپاشی نیستند. فقط به اندازه نیاز علف کش خریداری کنید و آن را در مکانی امن و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
تاثیرات زیست محیطی علفکشها
این سموم علاوه بر سمیت حاد ناشی از بلعیدن مقدار قابل توجه و سمیت مزمن ناشی از مواجهه محیطی و شغلی در دوره های طولانی مدت، سمیت گسترده ای دارند. برخی از آنها باعث ایجاد طیف وسیعی از عوارض سلامتی از بثورات پوستی تا مرگ می شوند.
تحت برخی شرایط ، علف کش های خاص میتوانند از طریق شستشو یا رواناب سطحی منتقل شوند و آب های زیرزمینی یا منابع آب های سطحی دوردست را آلوده کند. به طور کلی، شرایطی که باعث انتقال این سموم می شود شامل حوادث شدید مانند وقوع طوفان به ویژه کمی پس از استفاده از علف کش و خاک هایی با ظرفیت محدود برای جذب یا نگهداری علف کش ها است. خواص علف کش که احتمال انتقال را افزایش می دهد شامل ماندگاری (مقاومت در برابر تخریب) و حلالیت زیاد در آب است.
اثرات اکولوژیکی سموم علفکش
استفاده از سموم تجاری به طور کلی تأثیرات منفی روی جمعیت پرندگان دارد، اگرچه این تأثیرات بسیار متغیر است و پیش بینی دقیق آنها اغلب به مطالعات میدانی نیاز دارد. مطالعات آزمایشگاهی گاهی اوقات تأثیرات منفی بر پرندگان را به دلیل مسمومیت بیش از حد تخمین زده و مشکلات جدی را که در این زمینه مشاهده نشده بود، پیش بینی میکند.
بیشتر اثرات مشاهده شده به دلیل سمیت نیست، بلکه به دلیل تغییر زیستگاه و کاهش فراوانی گونه هایی است که پرندگان از آنها به غذا یا پناهگاه استفاده می کنند. استفاده از این سموم در کشتزارهای مختلف می تواند باعث کاهش قابل توجه جمعیت پرندگان شود. حتی وقتی از علف کش هایی که سمیت کمی برای پرندگان دارند استفاده می شود ، میزان فراوانی بسیاری از گیاهانی را که پرندگان برای تغذیه به آنها تکیه می کنند، کاهش می یابد.
استفاده زیاد از این سموم در مناطق کشاورزی گرمسیری یکی از عواملی است که در کاهش سودمندی چنین زمین های کشاورزی برای زمستان گذرانی پرندگان مهاجر نقش دارد. همچنین جمعیت قورباغه ها به دلیل استفاده از آنها در برخی مناطق کاهش یافته است.
چالش مقاومت نسبت به سموم علفکش
در حال حاضر مقاومت علفهای هرز به یک نگرانی عمده در تولید محصولات زراعی در سراسر جهان تبدیل شده است. مقاومت در برابر این سموم معمولاً به دلیل عدم وجود برنامه های چرخشی و به دلیل استفاده مداوم از علف کشها در یک منطقه رخ میدهد.
علف های هرز می توانند نسبت به چندین علف کش مقاوم شوند. از آنجا که بیشتر این سموم نمیتوانند همه علف های هرز را از بین ببرند، کشاورزان برای جلوگیری از توسعه علف های هرز مقاوم آنها را به صورت چرخشی استفاده میکنند.
با اینحال از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰ محققان ۱۳ گونه مختلف علف های هرز را کشف کردند که در برابر گلیفوزیت مقاومت ایجاد کرده بودند. اما از آن زمان تاکنون تنها دو مورد دیگر کشف شده است. علف های هرز مقاوم با مکانیسم های بیولوژیکی کاملاً متفاوت در حال افزایش هستند و فقط با مدیریت مناسب میتوان از این وضعیت پیشگیری کرد.
انواع علفکشهای زرین سم
علفکش استوكلر
این سم متعلق به گروه سموم کلرواستانیلید با اثرات غیرسیستمیک و انتخابی است که میتوان آن را به صورت پیش رویش و پیش از کاشت مورد استفاده قرار داد. استوکلر با جلوگیری از سنتز پروتئین از تقسیم سلولی جلوگیری می-کند و مانع سنتز اسیدهای چرب با زنجیره بلند میشود. این سم عمدتا از راه اندامهای هوایی گیاه جذب میشود ولی جذب آن از راه ریشههای در حال جوانه زدن نیز امکانپذیر است.
پس از مصرف این علفکش گیاه دیگر نمیتواند رشد خود را از سر بگیرد زیرا در پروتئینسازی گیاه اختلال ایجاد میشود.
بیشترین تاثیر این علفکش بر علفهای هرز پهنبرگ است و اغلب اوقات برای کنترل گیاهان برگ پهن یک ساله در مزارع مورد استفاده قرار میگیرد
علفکش ستوکسیدیم
ستوکسیدیم (Sethoxydim) یک علف کش سیستمیک و انتخابی متعلق به سیکلوهگزان دیون است که به صورت امولسیون روغنی برای مقابله با علف های هرز نازک برگ در مزارع چغندر قند، پیاز و کلزا مورد استفاده قرار می گیرد.
ستوکسیدیم از سطح برگ جذب شده و به وسیله آوند چوب و آبکش در گیاه جابه جا میشود و در بافت مریستمی تجمع مییابد. علف-کش ستوکسیدیم از فعالیت آنزیم کربوکسیلاز استیل کوانزیم A جلوگیری مینماید. این انزیم دز یک مرحله از سنتز اسیدهای چرب فعال است. روی گیاهان پهنبرگ بیاثر است. به این علت که در گیاهان مکان پیوند آنزیم (جایگاه فعال) متفاوت بوده و قادر به مهار این آنزیم نمیباشد (بهخصوص در نقاط در حال رشد). در نتیجه این علفکشها در نازکبرگ-ها موجب توقف رشد جوانه و ریزوم میشود.
علفکش اكسی فلورفن
علفکش اکسی-فلورفن یک علفکش تماسی, انتخابی و پس رویشی از گروه دی فنیل اتر میباشد که برای کنترل علفهای هرز باریک برگ و پهنبرگ در مزارع پیاز توصیه شده است. این علفکش پسس از سمپاشی از طریق شاخه و برگهای علفهای هرز جذب شده و با ممانعت از فعالیت آنزیم پروتکس در سلولها باعث مرگ علف هرز میشود. حلالیت این ترکیب در آب کم بوده و ماندگاری در خاک (نیمه عمر علفکش) 30 تا 70 روز میباشد. پس از مصرف این علفکش روی خاک, نباید سطح خاک را برهم زد, همچنین رطوبت خاک برای تاثیر اکسیفلورفن لازم است. بنابراین آبیاری به موقع یا باران برای این منظور مورد نیاز خواهد بود.
علفکش پاراكوات
اين علف كش در بازار با نام تجاري گراماكسون Gramaxon 20% SLوجود دارد. پاراکوات علفكش تماسي و غيرانتخابي با اثر جابجایی که به غشاء سلولی وسیتوپلاسم آسیب وارد میسازد. از گروه بيپيريديلها بوده كه براي كنترل علفهاي هرز يكساله استفاده ميشود. پاراکوات به صورت فرمولاسيون محلول قابل حل در آب (SL20%) بوده كه در تماس با خاك به سرعت بياثر و غيرفعال ميشود ولي سريعاً توسط قسمتهاي سبز گياه جذب شده و سريع اثر ميكند. اثر تماسي آن مربوط به كاتيون پاراکوات است و آنيونهاي آن اثر ندارند. پاراکوات در گياه موجب توليد اكسيژن فعال ميشود.
علفکش پرتيلاكلر
پرتیلاکلر یک علف کش انتخابی و سیستمیک متعلق به گروه کلراستامید است که برای مقابله با طیف وسیعی از علف های هرز باریک برگ و پهن برگ در مزارع برنج مورد استفاده قرار میگیرد.
این علفکش با مهار سنتز اسیدهای چرب با زنجیره بلند و جلوگیری از تقسیم سلولی گیاهان ناخواسته موجود در مزارع شالی را از بین میبرد. بدین ترتیب قدرت رقابت بین علف های هرز و محصول اصلی از بین رفته و رشد محصول اصلی در مزارع افزایش مییابد.
علفکش تری فلورالين
این علفکش که با نام تجاری ترفلان نیز در بازار شناخته میشود و به صورت مایع امولسیون شونده در دسترس است. این علفکش با ورود به بذر جوانه زده علف هرز از تقسیم سلولی در هیپوکوتیل و همچنین از توسعه سیستم ریشهای جلوگیری می-نماید. تریفلورالین را باید قبل از کاشت و قبل از رویشهای علفهای هرز در سطح خاک پاشید و تا عمق 5-10 سانتی-متری خاک مخلوط کرد. بدینترتیب بذر علفهای هرز متعدد را پس از جوانه زدن از بین میبرد ولی روی علفهای هرزی که قبل از از پاشش آن در خاک سبز شدهاند تاثیری ندارد.
علفکش فنمديفام- دس مدیفام اتوفامازیت
فن مدیفام + دس مدیفام + اتوفومازیت علف کش تماسی، انتخابی و پس رویشی چغندر است و طیف وسیعی از علف های هرز پهن برگ یکساله را کنترل می کند. همچنین باعث توقف رشد تعدادی از علف های هرز باریک برگ می شود. فن مدیفام + دس مدیفام از گروه فنیل کاربامات و اتوفومازیت از گروه بنزوفوران می باشد.
فن مدیفام + دس مدیفام از طریق برگ های علفهای هرز جذب میگردد. اتوفومازیت از طریق برگ و ریشه علفهای هرز جذب میشود. رطوبت زیاد و گرمای مناسب سبب افزایش تاثیر فن مدیفام و دس مدیفام میگردد و اگر خاک دارای رطوبت مناسب باشد باعث افزایش تاثیر اتوفومازیت خواهد شد.
علفکش هالوكسی فوپ آر متيل
اين علف كش در بازار با نام تجاري گالانت سوپر (Gallant Supper 10/8 EC) وجود دارد. علفكشي از گروه ۲ و ۴ آريلوكسي فنوكسي پروپيونيك اسيد است كه براي كنترل پس رویشی طيف وسيعي از علفهاي هرز باریک برگ يك ساله و چند ساله در زراعتهاي پهن برگ و باغات به كار ميرود.
گالانت سوپر موجب مختل شدن آنزيم سازنده اسيدهاي چرب شده و به دليل فعاليت باقيمانده آن در خاك، علفهاي هرزي كه ديرتر جوانه ميزنند را نيز كنترل مينمايد. اين علف كش انتخابي و سيستميك بوده و سريعاً از طريق كوتيكول گياه جذب ميگردد و بلافاصله از برگها به نوك ريشه و ريزومها انتقال مييابد.
علفکش تو فور دی-MCPA
تو فور دی-MCPA علفکشی است هورمونی, انتخابی و سیستمیک که برای دفع علف های هرز پهن برگ در مزارع غلات، نیشکر وذرت به کار می رود.این ماده هورمونی با خاصیت سیستمیک خود پس از سمپاشی به سرعت توسط برگ وساقه علف-های پهن برگ جذب و به اندام های مختلف آن منتقل شده، باعث رشد سریع وغیر قابل کنترل آن می شود، ونتیجه آن تنفس علف هرز با سرعت بیشتری انجام گرفته ومواد غذائی موجود در گیاه تحلیل می رود، واین عمل باعث مرگ علف می گردد. تو فور دی-MCPA بر روی غلات، نیشکر، وذرت وهمچنین علفهای هرز نازک برگ اثر سوء ندارد زیرا خواص فیزیولوژیکی این گیاهان مانع جذب آن می گردد.
علفکش بنتـازون
اين علف كش در بازار با نام تجاري بازاگران Basagran %48 SL وجود دارد. بنتازون علف كشي است تماسي و انتخابي كه عمدتاً از طريق برگ جذب ميشود و به صورت پس رویشی (Post emergence) بر روي علفهاي هرز سبز شده موثر بوده و تاثيري بر روي علفهاي هرزي كه پس از سمپاشي سبز شوند ندارد. نحوه عمل اين سم بدين صورت است كه بعد از سمپاشي از طريق برگ، ساقه و ريشه جذب شده و طي مدت ۷ تا ۱۰ روز (با توجه به دما، رطوبتي نسبي محيط، سن علفهاي هرز، لطافت و شادابي آنها) با مختل نمودن انتقال الكترون در فتوسنتز و مهار سنتز كلروفيل II باعث مرگ علفهاي هرز ميگردد. از علائم تاثير اين علف كش بروز تغييرات مورفولوژيكي مانند سفيد شدن و زرد شدن برگها ميباشد.
علفکش گلایفوزیت
گلایفوزیت علف-کشی سیستمیک و غیرانتخابی است که در بازار با نام تجاری رانداپ وجود دارد. گلایفوزیت علفکشی از گروه اسید فسفونیک (نمک ایزوپروپیل آمین) است که برای کنترل کلیه گیاهان هرز (نازک برگ و پهن برگ) یکساله و چندساله در باغات و زمین-های زراعی و غیرزراعی به صورت مایع قابل حل در آب فرموله میشود.
این علف کش توسط برگ و ساقه سبز گیاهان جذب شده و از طریق سیمپلاست و آپو پلاست به بخش های مختلف گیاه منتقل می شود. برای کنترل علفهای باریک برگ چند ساله باید زمانی از این سم استفاده کنید که حداقل در مرحله ۴ تا ۵ برگی بوده و ارتفاع آنها حداقل به ۱۰ سانتیمتر برسد.
علفکش تیوبن کارب (ساترن)
علفکش ساترن, علفکشی سیستمیک و انتخابی از گروه تیوکاربامات است که برای کنترل علفهای هرز مزارع برنج مورد استفاده قرار میگیرد. این علفکش بازدارنده سنتز پروتئین اسید چرب و فتوسنتز میباشد و از رشد جوانه انتهایی جلوگیری مینماید. این علفکش به راحتی از طریق خاک جذب ریشه شده و خیلی کم در معرض ابشویی قرار میگیرد.
تهران خیابان شهید بهشتی- خیابان قائم مقام فراهانی،کوچه ششم، پلاک 6-طبقه 3
021-8795
021-88715459
مازندران بابل جاده گنج افروز بابلکنار ناحیه صنعتی درونکلا شرقی
011-32535101-3
011-32535104
Info@kkzm.ir